ประโยชน์ของวิตามินและเกลือแร่ กับบทบาทในระบบภูมิคุ้มกัน
การที่ร่างกายได้รับวิตามินและเกลือแร่อย่างเพียงพอในแต่ละวันนั้น นับว่าเป็นสิ่งสำคัญในการช่วยให้ระบบภูมิคุ้มกันสามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพราะวิตามินและเกลือแร่เหล่านั้นมีส่วนสำคัญในการช่วยเพิ่มปริมาณของของเม็ดเลือดขาวและการสร้างแอนติบอดี้หรือภูมิคุ้มกันต่อสิ่งแปลกปลอมนั่นเอง1 แต่อย่างไรก็ตามถ้าหากร่างกายได้รับวิตามินและเกลือแร่ที่ไม่เพียงพอ จะส่งผลต่อการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันที่ไม่มีประสิทธิภาพ และอาจทำให้ร่างกายได้รับการติดเชื้อต่างๆได้ง่ายมากขึ้น2
โดยทั่วไปแล้วระบบภูมิคุ้มกันจะแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ (1.)ระบบภูมิคุ้มกันที่ได้รับมาแต่กำเนิด เป็นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายที่ถูกสร้างและติดตัวมาตั้งแต่เกิด เช่น ส่วนของเยื่อเมือกต่างๆ ในร่างกาย ซึ่งจะทำหน้าที่เป็นด่านแรกและทำงานอย่างรวดเร็วในการเข้ากำจัดเชื้อโรคและสิ่งแปลกปลอม (2.)ระบบภูมิคุ้มกันที่ได้รับมาภายหลัง แบ่งย่อยออกเป็น 2 ชนิด ตามการตอบสนองต่อสิ่งแปลกปลอม คือ การตอบสนองโดยใช้เซลล์(cellular immunity) และการตอบสนองโดยการสร้างสารแอนติบอดี้หรือภูมิคุ้มกันต่อสิ่งแปลกปลอม( humoral immunity) ซึ่งจะรวมถึงการถูกกระตุ้นจากวัคซีนต่าง ๆ แล้วร่างกายผลิตสารภูมิคุ้มกันขึ้นมาด้วย 3 ดังนั้นหากแบ่งกลุ่มของวิตามินและเกลือแร่ตามการทำหน้าที่ในระบบภูมิคุ้มกัน จะสามารถแบ่งออกได้เป็น 3 กลุ่ม คือ
- ช่วยในการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันที่ได้รับมาแต่กำเนิด ได้แก่ วิตามินเอ, วิตามินซี, วิตามินอี, และ ซิงค์ 2,3
- ช่วยในการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันแบบพึ่งเซลล์ ได้แก่ วิตามินเอ, วิตามินบี6, วิตามินบี12, วิตามินซี, วิตามินอี, วิตามินดี, ธาตุเหล็ก, โฟลิค แอซิด, ทองแดง, ซิลิเนียม และซิงค์ เป็นต้น2,3
- ช่วยในการสร้างแอนติบอดี้ ได้แก่ วิตามินเอ, วิตามินบี6, วิตามินบี12, วิตามินอี, วิตามินดี, ทองแดง, ซิงค์, โฟลิค แอซิด และซิลิเนียม2,3
ดังนั้นการที่ร่างกายได้รับวิตามินและเกลือแร่อย่างเพียงพอจึงเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยในการคงประสิทธิภาพในการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน และเป็นที่ทราบกันดีว่าสารอาหารต่างๆจากธรรมชาติ รวมถึงผักผลไม้นับว่าเป็นแหล่งสำคัญที่ให้วิตามินและเกลือแร่ที่สำคัญต่อร่างกาย แต่อย่างไรก็ตามสำหรับผู้ที่ไม่สามารถได้รับวิตามินและเกลือแร่ที่เพียงพอจากสารอาหารเหล่านั้นเนื่องจากสาเหตุต่างๆ เช่น ความเร่งรีบในการใช้ชีวิต , โรคประจำตัว , การแพ้สารอาหาร ,การจำกัดการรับประทานอาหารบางประเภท รวมถึงพฤติกรรมที่ไม่ชอบทานผักผลไม้นั้น การเลือกรับประทานผลิตภัณฑ์เสริมอาหารวิตามินและเกลือแร่รวมก็เป็นอีกทางเลือกที่น่าสนใจในการช่วยดูแลสุขภาพและระบบภูมิคุ้มกัน
Ref:
- Lakra, Poonam, and Indu Nashier Gahlawat. "The role of Nutrition in the Immune system functions." Integrated Journal of Social Sciences 3.1 (2016): 30-33.
- Maggini, Silvia, et al. "Selected vitamins and trace elements support immune function by strengthening epithelial barriers and cellular and humoral immune responses." British Journal of Nutrition 98.S1 (2007): S29-S35.
- Gombart, Adrian F., Adeline Pierre, and Silvia Maggini. "A review of micronutrients and the immune system–working in harmony to reduce the risk of infection." Nutrients 12.1 (2020): 236.
PM-TH-CNT-21-00076